TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT

            Trafik kazası; karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve/veya zararla sonuçlanmış olan olaydır. Ülkemizde her yıl binlerce trafik kazası meydana gelmekte ve bunların bir kısmında sadece maddi hasar meydana gelmekte bir kısmında insanlar yaralanmakta bir kısmında ise can kayıpları yaşanmaktadır. Bu durumlarda şartlar oluştuğu taktirde aracında maddi zarar meydana gelen kişi, yaralanan kişi ya da can kaybının yaşandığı durumlarda ölenin yakınları tazminat alabilirler.

KİMLER HANGİ TAZMİNATI İSTEYEBİLİR     ?

Kaza sonucu yaralanmanın meydana geldiği durumlarda yaralanan kişi maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Bu durumda yaralanma sonucu kişide meydana gelen çalışma gücünün azalması ya da kaybedilmesi nedeniyle oluşan zararlar, kazanç kaybı, tedavi giderleri maddi tazminat olarak istenebilir. Ayrıca kişinin yaşadığı acı ve üzüntü nedeniyle oluşan zararlarını da manevi tazminat olarak talep edebilir.

Kaza sonucu ölüm meydana gelmişse ölen kişinin desteğinden yoksun kalacak olan kişilerin maddi olarak talep edeceği tazminat destekten yoksun kalma tazminatıdır. Destekten yoksun kalma tazminatı talep edecek kişiler, trafik kazası sonucu yaşamını yitiren bireyin eşi, annesi, babası, çocukları ve kardeşleri olabilir. Ayrıca ölen kişinin desteğinden yoksun kalacak 3. kişilerde destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilirler. Ancak bu durumda 3. kişilerin, ölen kişinin sağlığında kendilerine destek olduklarını ispatlamaları gerekir. Ölüm hemen meydana gelmemiş ve ilgili kişi hastanede bir süre tedavi görmüşse tedavi masrafları ve cenaze masrafları da tazminat olarak talep edilebilir.

Ölen kişinin yakınlarının talep edebileceği diğer tazminat türü de manevi tazminattır. Ölen kişinin anne, babası, eşi, nişanlısı ve çocukları yaşamış oldukları acı ve üzüntü nedeniyle manevi tazminat talep edebilir.  

KİMLERDEN TAZMİNAT İSTENEBİLİR ?

Aracın Sürücüsü: Araç sürücüsüne trafik kazası tazminatı talep etmek amacıyla dava açılabilir.

Araç Sahibi: Aracın resmi sahibi aynı zamanda işleteni olarak kabul edilir ve bu kişiye de dava açılabilir.

Aracın İşleteni: Aracı işleten kişi ya da şirkete maddi ve manevi tazminat davası açılabilir.
Sigorta Şirketi: Trafik kazasındaki aracın Trafik Sigortası ve Kasko Sigortası hangi şirket tarafından yapılmışsa o şirket de yaralanma, ölüm ve diğer zararlardan sorumlu kabul edilir. Dolayısıyla da bu şirkete karşı da dava açılabilir.

Yolcu ve yük taşıma işleriyle uğraşan gerçek ve tüzel kişiler: Yolcu ve yük taşıma işleriyle uğraşan gerçek ve tüzel kişiler hem motorlu araç işleten olarak hem de Türk Ticaret Kanunu ve Karayolu Taşıma Kanunu hükümlerine göre sorumludurlar.

TAZMİNAT DAVALARINDA ZAMANAŞIMI

Trafik kazası nedeniyle mağdur olan kişi ya da kişiler, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği günden başlayarak 2 yıl ve her halde kaza gününden başlayarak 10 yıl içinde tazminat isteyebilirler.

Trafik kazası cezayı gerektiren bir fiil sonucu meydana gelirse ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörmüşse, tazminat taleplerinde de bu süre geçerli olur. Örneğin cezayı gerektiren bir fiil sonucu trafik kazası meydana gelmiş ve ceza kanununda bu fiil için sekiz senelik bir zamanaşımı öngörülmüşse bu süre içerisinde tazminat davası açılabilir.     

KUSURLU ARACIN TRAFİK SİGORTASI OLMADIĞINDA  TAZMİNAT ALINABİLİR  Mİ ?

Zorunlu trafik sigortası hasar anında karşı tarafa verilebilecek bedeni ve maddi zararları güvence altına alan bir sigortadır. Trafik kazasında kusurlu olan aracın zorunlu  trafik sigortası olmadığında ya da kazaya karışan aracın tespit edilemediği durumlarda güvence hesabı devreye girer. Bu nedenle yaralanmalı ya da ölümlü trafik kazalarında çeşitli sebeplerle karşı tarafın sigortasına başvuramadığınız zaman güvence hesabına başvurarak bu zararlarınızı talep edebilirsiniz. Güvence hesabından yalnızca bedensel zararlara ilişkin zararlar talep edilmekte maddi zararlar talep edilememektedir.  Güvence hesabından karşılanacak olan tazminatın miktarı Hazine Müsteşarlığı’nın belirlediği trafik sigortası teminat limitleri ile sınırlıdır.

Hangi durumlarda Güvence Hesabına başvurulacağı Güvence Hesabı Yönetmeliği’nin 9. maddesinde belirlenmiştir. Buna göre ;

• Sigortalının veya sigortayı yaptırmakla sorumlu olanın tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar için,
•  Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için, 
•  Zorunlu sigorta teminat limitleri ile sigorta poliçesinde belirtilen teminat arasındaki fark kadar ödenecek bedensel tazminat tutarları için,  
• Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddi ve bedensel zararlar için,
•  Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada,13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için başvurulabilir.