İŞSİZLİK MAAŞI NEDİR ?
İşsizlik maaşı, sigortalı işçilere işsiz kaldıkları dönemde kanunda belirtilen şartları taşımaları halinde belirli süre ve miktarda yapılan ödemedir.
İŞSİZLİK MAAŞI ALMAK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR NELERDİR ?
- İşçinin kendi isteği ve kusuru dışında işsiz kalması,
- Hizmet sözleşmesinin sonra ermesinden önce 120 gün çalışmış olmak,
- Hizmet sözleşmesinin sonlandırılmasından önce son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası priminin ödenmiş olması,
BAŞVURU NEREYE VE NASIL YAPILIR ?
İş akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen veya online olarak www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. İşsizlik ödeneği başvuruları izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılır. İşsizlik ödeneği, her ayın beşinde aylık olarak işsizin belirttiği İBAN numarasına ya da PTTBank aracılığıyla kendisine ödenir.
İŞSİZLİK MAAŞI NASIL HESAPLANIR ?
Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir.
İŞSİZLİK MAAŞI NE KADAR SÜRE İLE ÖDENİR ?
İşçinin iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son üç yıl içinde;
- 600 gün primi olan sigortalı işsizlere 180 gün,
- 900 gün primi olan sigortalı işsizlere 240 gün,
- 1080 gün primi olan sigortalı işsizlere 300 gün süre ile işsizlik maaşı verilmektedir.
İŞSİZLİK MAAŞINDAN KESİNTİ YAPILIR MI ?
İşsizlik maaşından yalnızca binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılmaktadır. Bunun dışında herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
İŞ SÖZLEŞMESİNİN HANGİ HALLERDE SONA ERMESİNDE İŞSİZLİK MAAŞI ÖDENİR ?
- İş sözleşmesinin işveren tarafından süreli fesih yoluyla sona erdirilmesi,
- İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenle sona erdirilmesi,
- İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle sona erdirilmesi,
- Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi,
- İşyerinin devri, kapatılması veya niteliğinin değişmesi nedeniyle işsiz kalınması durumlarında işçi, işsizlik maaşına hak kazanır.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİNE HAK KAZANANLARA SUNULAN HİZMETLER
- İşsizlik Ödeneği
- Genel Sağlık Sigortası Primleri
- Yeni bir iş bulma
- Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi
İŞTEN ÇIKARILDIĞI HALDE SGK’YA İŞTEN ÇIKIŞ NEDENİ İSTİFA OLARAK BİLDİRİLEN İŞÇİ İŞSİZLİK MAAŞI ALABİLİR Mİ ?
İşveren tarafından işçinin işten ayrıldığı tarihten itibaren 10 gün içinde SGK’ya işten ayrılış bildirgesi verilir. Bu bildirgede de işçinin işten ayrılış kodu yazar. İşçinin iş sözleşmesi haklı sebep olmadan işveren tarafından sonlandırıldığı halde SGK’ya istifa olarak bildirim yapılmışsa bu durumda işçi işsizlik maaşı alamaz. İşveren tarafından 10 günlük süre içerisinde SGK’ya yapılacak bildirimle bu yanlış / hatalı işten ayrılış bildirgesi düzeltilebilir. İşveren tarafından gerçeğe aykırı bu durum düzeltilmezse işçi, işçilik alacaklarının ödenmiş olduğuna dair banka dekontları, maaş bordrosu, kesinleşmiş mahkeme kararı, arabuluculuk son tutanağı gibi belgeler ile başvuru yapması halinde İŞKUR tarafından işsizlik maaşı ödemesi yapılmaktadır. Ayrıca işveren tarafından gerçeğe aykırı bu durum düzeltilmezse yalnızca işten çıkış kodunun değiştirilmesi talepli tespit davası açılarak işten çıkış kodu değiştirilerek işçinin işsizlik maaşı alması sağlanabilir.
İŞTEN ÇIKIŞ KODUNA GÖRE İŞSİZLİK MAAŞI
|
SGK ÇIKIŞ KODU |
ÇIKIŞ NEDENİ |
YASAL DAYANAK
|
İŞSİZLİK MAAŞI ALIR MI? |
|
01
|
Deneme Süreli İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshi |
4857 sayılı Kanun Madde 15 |
Alamaz |
|
02
|
Deneme Süreli İş Sözleşmesinin İşçi Tarafından Feshi
|
4857 sayılı Kanun Madde 15 |
Alamaz |
|
03
|
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa)
|
4857 sayılı Kanun Madde 17 |
Alamaz |
|
04 |
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi
|
4857 sayılı Kanun Madde 17, 854 sayılı Kanun Madde 16, 5953 sayılı Kanun Madde 6/4. Fıkra
|
Alır |
|
05 |
Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
|
4857 sayılı Kanun Madde11 |
Alır |
|
08
|
Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle
|
1475 sayılı Kanun Madde 14 (4857 sayılı Kanun Madde 120)
|
Alamaz |
|
09
|
Malulen emeklilik nedeniyle
|
1475 sayılı Kanun Madde 14 (4857 sayılı Kanun Madde 120)
|
Alamaz |
|
10 |
|
1475 sayılı Kanun Madde 14 (4857 sayılı Kanun Madde 120)
|
Alamaz |
|
11
|
İş kazası sonucu ölüm |
1475 sayılı Kanun Madde 14 (4857 sayılı Kanun Madde 120)
|
Alamaz |
|
12 |
|
1475 sayılı Kanun Madde 14 (4857 sayılı Kanun Madde 120)
|
Alır |
|
13 |
Kadın İşçinin Evlenmesi
|
1475 sayılı Kanun Madde 14 (4857 sayılı Kanun Madde 120)
|
Alamaz |
|
14
|
Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması |
1475 sayılı Kanun Madde 14 (4857 sayılı Kanun Madde 120)
|
Alamaz |
|
15
|
Toplu işçi çıkarma |
4857 sayılı Kanun Madde 29
|
Alır |
|
16
|
Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli |
– |
Alamaz |
|
17
|
İşyerinin kapanması |
4857 sayılı Kanun Madde 3 |
Alır |
|
18
|
İşin sona ermesi |
– |
Alır |
|
19
|
Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) |
– |
Alamaz |
|
20
|
Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır) |
– |
Alamaz |
|
21 |
Statü değişikliği |
– |
Alamaz |
|
22 |
Diğer Nedenler |
– |
Alamaz |
|
23 |
İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih |
4857 sayılı Kanun Madde 24-III |
Alır |
|
24 |
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih |
4857 sayılı Kanun Madde 24-I |
Alır |
|
25 |
İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih |
4857 sayılı Kanun Madde 24-II, 5953 sayılı Kanun Madde 11-I |
Alır |
|
26 |
Disiplin Kurulu kararı ile fesih |
4857 sayılı Kanun Madde 25-II |
Alamaz |
|
27 |
İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih |
4857 sayılı Kanun Madde 25-III-IV |
Alır |
|
28 |
İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih |
4857 sayılı Kanun Madde 25-I, 5953 SK. Md.12/I |
Alır |
|
30 |
Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır.) |
– |
Alamaz |
|
31 |
Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih |
– |
Alır |
|
32 |
4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih |
– |
Alır |
|
33 |
Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi |
5953 sayılı Kanun Madde 7 |
Alır |
|
34 |
İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih |
4857 sayılı Kanun Madde 6 |
Alır |
|
35 |
6495 SK nedeniyle devlet memurluğuna geçenler |
(Ek 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) |
Alamaz |
|
36 |
KHK ile işyerinin kapatılması |
(Ek 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) (Değişik, 24/4/2019 tarihli ve 2019/9 sayılı Genelge) |
Alır |
|
37 |
KHK ile kamu görevinden çıkarma |
(Ek 1/9/2016 tarihli ve 2016/20 sayılı Genelge) (Değişik, 24/4/2019 tarihli ve 2019/9 sayılı Genelge) |
Alamaz |
|
38 |
Doğum Nedeniyle işten ayrılma |
(Ek, 24/4/2019 tarihli ve 2019/9 sayılı Genelge)
|
Alamaz |
|
39 |
696 KHK ile kamu işçiliğine geçiş |
(Ek, 24/4/2019 tarihli ve 2019/9 sayılı Genelge)
|
Alamaz |
|
40 |
696 KHK ile kamu işçiliğine geçilememesi sebebiyle çıkış |
(Ek, 24/4/2019 tarihli ve 2019/9 sayılı Genelge)
|
Alamaz |
|
41
|
Re’sen işten ayrılış bildirgesi düzenlenenler |
(Ek, 24/4/2019 tarihli ve 2019/9 sayılı Genelge) |
|
|
42 |
İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.
|
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-A |
Alamaz |
|
43 |
İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması.
|
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-B |
Alamaz |
|
44 |
İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması. |
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-C |
Alamaz |
|
45 |
İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.
|
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-D |
Alamaz |
|
46 |
İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
|
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-E |
Alamaz |
|
47
|
İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi |
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-F |
Alamaz |
|
48 |
İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
|
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-G |
Alamaz |
|
49 |
İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi. |
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-H |
Alamaz |
|
50 |
İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.
|
4857 sayılı Kanun Madde 25-II-I |
Alamaz |
