İCRA DAİRELERİNDE YETKİ

Alacağını tahsil edemeyen alacaklının, alacağını tahsil etmek için icra takibi başlatması gerekir. Ancak alacaklının icra takibini başlatacağı icra dairesi son derece önemli olup bu konuda borçlunun yetki itirazı ile karşılaşmamak için icra takibinin yetkili icra dairesinde başlatılması gerekir. Esas olan genel yetki kuralı olup buna göre borçlunun yerleşim yerinin bulunduğu icra dairesi yetkilidir. Ancak özel yetki kuralının olduğu durumlarda genel yetki kuralı değil özel yetki kuralı uygulanır. Yani bu durumda genel yetkili icra dairesinde değil özel yetkili icra dairesinde icra takibinin başlatılması gerekir.        

• Genel Yetki Kuralları

Genel yetkili icra dairesi, borçlunun yerleşim yerinin bulunduğu icra dairesidir.

• Özel Yetkili İcra Daireleri

Sözleşmenin kurulduğu yer icra dairesi;

İlamsız icra takiplerinde sözleşmenin kurulduğu yer icra dairesi yetkilidir.

Sözleşmenin İfa edileceği yer icra dairesi;

Sözleşmenin ifa edileceği yer icra dairesi yetkilidir. Para borçları götürülecek borçlardan olduğu için alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edilir bu nedenle alacaklı para alacağı için kendi yerleşim yerinin bulunduğu icra dairesinde de icra takibi yapabilir.

YETKİ SÖZLEŞMESİ

HMK 18. Maddesinde düzenlenmiştir. İcra dairesinin yetkisi konusunda taraflar yetki sözleşmesi yapabilir. Bu durumda yetkisiz icra dairesi yetkili hale gelmiş olur. Yetki sözleşmesi yapabilmek için ;

• Sözleşmenin tarafları tacirler veya kamu tüzel kişileri olmalıdır.
• Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği konular olmalı ve kesin yetki söz konusu olmamalıdır.
• Uyuşmazlığın kaynaklandığı hukuki ilişkinin belirli veya belirlenebilir olması gerekir.
• Sözleşmenin yazılı olarak yapılması gerekir.
• Yetkili kılınan icra dairesinin gösterilmesi gerekir.

Yetki sözleşmesi ile birden fazla icra dairesi yetkili kılınabilir.

YETKİ İTİRAZI

1-Alacaklı yetki itirazını kabul ediyorsa icra dairesinden borçlunun yetki itirazında belirtmiş olduğu icra dairesine gönderilmesini ister. Bu durumda alacaklı ile borçlu arasında yetki sözleşmesi kurulmuş olur ve yeni icra dairesinden gönderilen ödeme emrinde borçlu yetkiye itirazda bulunamaz. Ancak esasa ilişkin itirazda bulunabilir.

Borçlu ilk itirazında yetki ve esas ilişkin itirazda bulunursa yetkili icra dairesinden gönderilen ödeme emrinde yeniden esasa itiraz etmelidir. Yani yetkisiz icra dairesinde esasa ilişkin yapmış olduğu itiraz geçerli olmayıp yetkili icra dairesinden gönderilen ödeme emrinde de esasa itiraz etmelidir.

2-Alacaklı borçlunun itirazını kabul etmezse ;

Borçlu sadece yetkiye itiraz etmişse alacaklı icra mahkemesinde itirazın kesin kaldırılması yoluna başvurmak zorundadır. Yani bu durumda alacaklı genel mahkemelerde itirazın iptali açamaz.

Borçlu hem yetkiye hem esasa itiraz etmiş ise alacaklı her iki itirazın kaldırılması için genel mahkemelerde itirazın iptali ya da icra mahkemesinde her iki itirazın da kaldırılmasını isteyebilir.

İcra mahkemesi yetki itirazını yerinde bulursa alacaklının itirazın kaldırılması istemini reddeder. Bu durumda kesinleşmeden itibaren iki hafta içinde alacaklı yetkisiz icra dairesine başvurup giderleri ödedikten sonra dosyanın yetkili icra dairesine gönderilmesini istemesi gerekir.

Alacaklı iki hafta içinde dosyanın yetkili icra dairesine gönderilmesini istemezse takip yapılmamış sayılır.