Depozito, kanundaki adıyla güvence bedeli konut ya da iş yerlerine ilişkin kira sözleşmesi yapılırken kiracının kiralanana zarar vermesi, kira bedelini ya da aidat borcunu ödememesi gibi ihtimallere karşılık kiraya vereni korumak amacıyla kiracının, kiraya verene gösterdiği bir teminat türüdür. Uygulamada genellikle kira sözleşmesi imzalanırken kiracıdan bir kira bedeli olarak depozito vermesi istenmektedir.  Yine genellikle türk lirası cinsinden istenildiği için de özellikle yüksek enflasyonun olduğu ülkemizde bu durum kiracıların mağduriyetine de neden olabilmektedir.  

Kiracının depozito vermesi zorunlu mudur ?

Kiracının depozito vermesi zorunlu olmayıp depozito verilip verilmeyeceği tarafların anlaşmasına bağlıdır.

Kiraya veren en fazla ne kadar depozito isteyebilir ?

Kiraya veren en fazla üç aylık kira bedelini depozito olarak isteyebilir. Bu nedenle üç aylık kira bedelinden fazla depozito istenemez.

Depozito bedeli olarak yalnızca para mı kararlaştırılabilir ?

Depozito bedeli olarak taraflar para ya da kıymetli evrak verilmesini kararlaştırabilir. Bu nedenle taraflar depozito bedeli olarak kiraya verene kıymetli evrak yani çek, senet, poliçe verilmesini kararlaştırabilirler. Taraflar depozito olarak yabancı para verilmesini de kararlaştırabilirler. Ancak bu durumda da depozito bedeli üç aylık kira bedelini geçemez.

Depozitonun kiraya verene verilmesi mi gerekir ?

Depozito, para olarak belirlenmişse kiracı, kiraya verenin onayı olmaksızın çekilmek üzere, parayı vadeli bir tasarruf hesabına yatırır. Depozito olarak çek, senet, poliçe kararlaştırılmışsa kiracı bunları herhangi bir bankaya teslim eder. Bu durumda banka para ya da kıymetli evrakı her iki tarafın rızası olmadan kiracıya ya da kiraya verene geri veremez. Ayrıca kiraya veren tarafından başlatılmış bir icra takibi ya da açılmış bir dava varsa icra takibinin ya da mahkeme kararının kesinleşmesi ile birlikte banka depozitoyu geri verir. 

Kiracı depozitoyu nasıl geri alabilir ?

Kiraya veren, kira sözleşmesinin sona ermesinden itibaren üç ay içinde kiracıya dava açtığını ya da icra takibi başlattığını bankaya bildirmezse banka bu durumda depozitoyu kiracıya vermek zorundadır.

 Kiraya veren depozitodan kesinti yapabilir mi ?

Uygulamada depozito genellikle kiraya verene verildiği için kiraya verenin depozitoyu geri vermemesi ya da kesinti yapması durumuyla sıklıkla karşılaşılmaktadır. Depozito kanunda belirtildiği şekilde bankaya teslim edilirse bu durumda kiraya verenin kesinti yapması gibi bir durum söz konusu olamaz. Çünkü bu durumda banka zaten kesinleşmiş icra takibine ya da mahkeme kararına dayanarak iade edecektir. Ya da kiraya verenin üç ay içinde dava açtığını ya da icra takibi başlattığını bankaya bildirmediği durumda da banka depozitoyu kiracıya geri vermek zorundadır. Bu nedenle kiraya verenin depozitodan kesinti yapması, depozitonun kiraya verene verildiği zaman söz konusu olabilmektedir. Böyle bir durumla karşılaşmamak için kanunda belirtildiği gibi depozitonun bankaya yatırılması daha sağlıklı olacaktır.

Kiraya veren depozitoyu geri vermezse kiracı ne yapabilir ?

Kiraya veren kendisine verilen depozitoyu ödenmemiş kira bedeli, aidat yoksa ya da kiracının eve zarar vermesi gibi bir durum söz konusu değilse iade etmek zorundadır. Kiraya veren depozitoyu iade etmezse kiracı icra takibi başlatabilir ya da dava açabilir. Ancak dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunlu olduğundan öncelikle arabulucuya başvurulması, anlaşma sağlanamadığı taktirde dava açılması gerekir.