Anlaşmalı boşanma davası Türk Medeni Kanunun 166/3 maddesinde düzenlenmiş olup evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmiş olması halinde evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır ve bu durumda eşlerin boşanmasına karar verilir. Anlaşmalı boşanma davasında taraflar bir protokol hazırlar ve dava dilekçesi ile birlikte bu protokolü mahkemeye sunar. Mahkeme duruşma günü belirleyerek taraflara protokolü onaylayıp onaylamadıklarını, boşanmak isteyip istemediklerini sorar ve tek celsede boşanma gerçekleşir.
Bu durumda önemli olan husus tarafların bir protokol hazırlayarak üzerinde anlaşma sağladıkları hususları belirlemeleridir. Anlaşmalı boşanma protokolünde özellikle şu hususların belirtilmesi gerekir :
- Eşlerin birbirlerinden tazminat talep edip etmedikleri, tazminat talep ediliyorsa miktarı,
- Müşterek çocuklar on sekiz yaşını doldurmamışsa velayetlerinin kime verileceği,
- Eşlerin müşterek çocuklar ya da kendileri için nafaka talep edip etmedikleri, nafaka talep ediliyorsa miktarı,
- Mal rejimiyle ilgili olarak eşlerin birbirlerinden talepleri olup olmadığı,
- Ziynet eşyalarıyla ilgili olarak bir talep olup olmadığı
Evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir
Anlaşmalı boşanma davasının kabul edilebilmesi için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Bu nedenle evliliğin bir yıl sürmediği durumda anlaşmalı boşanmaya karar verilemez. Bu durumda davaya çekişmeli boşanma davası olarak edilir.
Eşlerin birlikte dava açması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi gerekir
Eşler aynı boşanma dilekçesine birlikte imza atarak anlaşmalı boşanma davası açabilirler. Ya da bir eşin açtığı boşanma davasını diğer eşin kabul etmesi gerekir.
Hakimin taraflar arasındaki mali konulara ve çocuklara ilişkin anlaşmayı uygun bulması gerekir
Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Hakim tarafından mali konulara ve çocuklara ilişkin anlaşılan konular uygun bulunmadığı taktirde hakim müdahale ederek taraflara öneride bulunabilir. Taraflar anlaşır veya hakimin önerisini kabul eder ise anlaşmalı boşanma gerçekleşebilir. Tarafların anlaşmaması veya hakimin önerisini kabul etmemesi halinde dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür.
Hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi
Hakim, duruşmada tarafları dinleyerek her türlü baskı ve tehditten uzak olarak özgür iradeleri ile beyanda bulunduklarını denetleyebilir.
Taraflardan biri duruşmaya gelmezse ya da kabul etmezse ne olur ?
Boşanma kararı verilebilmesi için duruşma açılarak hakimin tarafları bizzat dinlemesi gerekir. Bu nedenle her iki tarafında duruşmaya gelmesi gerekir. Duruşmaya taraflardan biri gelmezse ya da geldiği halde anlaşmalı olarak boşanmayı kabul etmezse bu durumda davaya çekişmeli boşanma davası olarak devam edilir. Bu durumda davaya çekişmeli boşanma davası olarak devam edileceği için tarafların sundukları delillere, varsa tarafların dinleteceği tanıklara göre mahkeme boşanmayla ilgili karar verir.
Davanın nerede açılması gerekir ?
Boşanma davasında görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise eşlerin son defa altı ay birlikte oturdukları yer mahkemesi veya taraflardan birinin yerleşim yerinde bulunan mahkemedir.